Przejdź do głównej treści

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

dr MILENA PAW

Adiunkt naukowo-dydaktyczny

Adiunkt naukowo-dydaktyczny

dr Milena Paw
pokój nr C122
tel. (12) 664 61 83


2017 - dr nauk biologicznych; Wydział Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii; Uniwersytet Jagielloński

2012 - mgr biologii, specjalność biologia komórki, Wydział Biologii i Nauk o Ziemi; Uniwersytet Jagielloński


ORCID: https://orcid.org/0000-0002-3325-7916
GOOGLE SCHOLAR: https://scholar.google.pl/citations?user=0p_1AmEAAAAJ&hl=pl
RESEARCHGATE: https://www.researchgate.net/profile/Milena-Paw                                                                          LINKEDIN: https://www.linkedin.com/in/milena-paw-2762a4b8/

Staże naukowe, wyróżnienia, przynależność do towarzystw naukowych:

Wyróżnienia:

  • Nagroda JM Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego za zaangażowanie w działania przyczyniające się do stałego wzrostu jakości kształcenia w Uniwersytecie Jagiellońskim oraz uzyskanie znaczących osiągnięć dydaktycznych w roku akademickim 2022/2023
  • Nagroda JM Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego III stopnia za wyróżnioną rozprawę doktorską (2018)
  • Laureatka stypendium naukowego im. J. Zurzyckiego w roku akademickim 2014-2015; 2015-2016
  • Laureatka stypendium projakościowego Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego w roku akademickim 2013/2014 i 2014/2015
  • Laureatka stypendium Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego dla najlepszych doktorantów w roku akademickim 2013/2014 i 2014/2015 i 2019/2020

Przynależność do towarzystw naukowych:

  • European Academy of Allergy and Clinical Immunology – od roku 2021
  • European Respiratory Society – od roku 2018
  • Polskie Towarzystwo Chorób Płuc – od roku 2018
  • Polskie Towarzystwo Biochemiczne – od roku 2015
  • Polskie Towarzystwo Biologii Komórki – od roku 2014

Pełnione funkcje:

  • Edytor gościnny numeru specjalnego w czasopiśmie Biomedicines pt: „Fibroblasts: Insights from Molecular and Pathophysiology Perspectives”.
  • Redaktor w czasopiśmie Acta Biochimica Polonica
  • Konsultantka naukowa tłumaczenia książki pt. „The Code Breaker: Jennifer Doudna, Gene Editing, and the Future of the Human Race”. Tytuł PL: „Kod życia. Jennifer Doudna, edycja genów i przyszłość ludzkości”. Walter Isaacson. Konsultacja naukowa na zaproszenie wydawnictwa Insignis, Kraków, ISBN 978-83-67710-27-5, rok 2023
  • Recenzentka w czasopismach o zasięgu międzynarodowym: Advances in Medical Sciences (Elsevier); Journal of Asthma and Allergy (DOVE Press); FEBS Open BIO (FEBS PRESS); Scientific Reports (Nature), Acta Biochimica Polonica, Cells (MDPI), IJMS (MDPI), Biology (MDPI), Materials (MDPI), Bioenginered  (Taylor & Francis Online), Biochemistry and Cell Biology (Canadian Science Publishing).
  • Konsultantka naukowa tłumaczenia książki pt. „MOONSHOT; Inside Pfizer's Nine-Month Race to Make the Impossible Possible” Dr Albert Bourla – prezes i dyrektor generalny firmy Pfizer. Tytuł PL: „Moonshot. Wyścig z czasem. Jak Pfizer w dziewięć miesięcy dokonał niemożliwego”. Konsultacja naukowa na zaproszenie wydawnictwa Insignis, Kraków, 978-83-66873-68-1, rok 2022
  • Redaktor strony internetowej Zakładu Biologii Komórki WBBiB UJ (od roku 2020)

Zainteresowania badawcze:

  • Fenotypowe transformacje komórek: fibroblastów w miofibroblasty (FMT), przejście epitelialno-mezenchymalne (EMT), przejście endotelialno-mezenchymalne (EndMT) w przebiegu astmy i innych chorób z towarzyszącym zwłóknieniem;
  • Mechanizmy sygnalizacji wewnątrzkomórkowej uruchamianej w trakcie przejść fenotypowych komórek (FMT, EMT, EndMT);
  • Badanie przeciwzwłóknieniowych właściwości PPARs i ich agonistów, w tym tzw. nowej generacji;
  • Rola deacetylaz histonowych i sirtuin w regulacji przejść fenotypowych komórek w astmie;
  • Badanie właściwości przeciwzwłóknieniowych pęcherzyków zewnątrzkomórkowych w rozwoju astmy i innych chorób z towarzyszącym zwłóknieniem;
  • Funkcja koneksyn w procesach różnicowania komórek w astmie, chorobach zwłóknieniowych i nowotworowych;
  • Zastosowanie w badaniach zawansowanych modeli hodowli komórek in vitro (model EMTU, ALI, hodowle w żelach kolagenowych 3D lub fibrynowo-hialuronowych 3D, hodowle tkankowo-komórkowe (tkanka chrzęstna oraz chondrocyty);

Dydaktyka:

  • Biologia komórki (WBT-165)
  • Biologia komórki dla biochemików (WBT-336)
  • Praktikum z biologii komórki (WBT-106)
  • Praktikum z cytobiologii dla biofizyków (WBT-BFMK4.7)
  • Praktikum z cytochemii (BCH-395)
  • Biochemia komórki nowotworowej (WBT-BCH546)
  • Biologia Komórki - dla studentów studiów podyplomowych (WBT-PN-BM42)
  • oraz pracownie licencjackie i magisterskie w Zakładzie Biologii Komórki

Publikacje:

  1. Paw M, Kusiak AA, Nit K, Litewka JJ, Piejko M, Wnuk D, Sarna M, Fic K, Stopa KB, Hammad R, Barczyk-Woznicka O, Cathomen T, Zuba-Surma E, Madeja Z, Ferdek PE & Bobis-Wozowicz S.(2023) Hypoxia enhances anti-fibrotic properties of extracellular vesicles derived from hiPSCs via the miR302b-3p/TGFβ/SMAD2 axis. BMC Med 21, 412. https://doi.org/10.1186/s12916-023-03117-w
  2. Pavlenko A, Lasota S, Wnuk D, Paw M, Czyż J, Michalik M, Madeja Z (2023) Bronchial Fibroblasts from Asthmatic Patients Display Impaired Responsiveness to Direct Current Electric Fields (dcEFs). Biomedicines. 11(8):2138. https://doi.org/10.3390/biomedicines11082138
  3. Paw M, Wnuk D, Madeja Z, Michalik M (2023) PPARδ Agonist GW501516 Suppresses the TGF-β-Induced Profibrotic Response of Human Bronchial Fibroblasts from Asthmatic Patients. International Journal of Molecular Sciences. 2023; 24(9):7721. https://doi.org/10.3390/ijms24097721
  4. Ferdek P, Krzysztofik D, Stopa K, Kusiak A, Paw M, Wnuk D, Jakubowska M (2022) When healing turns into killing - the pathophysiology of pancreatic and hepatic fibrosis. The Journal of Physiology, accepted manuscript. https://doi.org/10.1113/JP281135
  5. Krzysiek-Maczka G, Targosz A, Wrobel T, Paw M, Szczyrk U, Opila J, Strzalka M, Wierdak M, Major P, Brzozowski T, Czyz J, Ptak-Belowska A. Time-extended exposure of gastric epithelial cells to secretome of Helicobacter pylori-activated fibroblasts induces reprogramming of gastric epithelium towards pre-cancerogenic and pro-invasive phenotype. Am J Cancer Res. 2022 Mar 15;12(3):1337-1371. PMID: 35411238
  6. Paw M, Wnuk D, Nit K, Bobis-Wozowicz S, Szychowski R, Ślusarczyk A, Madeja Z, Michalik M (2021) SB203580—A Potent p38 MAPK Inhibitor Reduces the Profibrotic Bronchial Fibroblasts Transition Associated with Asthma. International Journal of Molecular Sciences, 22(23), 12790. https://doi.org/10.3390/ijms222312790
  7. Paw M, Wnuk D, Jakieła B, Bochenek G, Sładek K, Madeja Z, Michalik M (2021) Responsiveness of human bronchial fibroblasts and epithelial cells from asthmatic and non-asthmatic donors to the transforming growth factor-β1 in epithelial-mesenchymal trophic unit model. BMC Molecular and Cell Biology 22:19. https://doi.org/10.1186/s12860-021-00356-8
  8. Wnuk D, Lasota S, Paw M, Madeja Z, Michalik M (2020) Asthma-derived fibroblast to myofibroblast transition is enhanced in comparison to fibroblasts derived from non-asthmatic patients in 3D in vitro culture due to Smad2/3 signalling. Acta Biochim. Pol. 67. https://doi.org/10.18388/abp.2020_5412
  9. Wnuk D, Paw M, Ryczek K, Bochenek G, Sładek K, Madeja Z, Michalik M (2020) Enhanced asthma-related fibroblast to myofibroblast transition is the result of profibrotic TGF-β/Smad2/3 pathway intensification and antifibrotic TGF-β/Smad1/5/(8)9 pathway  impairment. Sci. Rep. 10:16492. https://doi.org/10.1038/s41598-020-73473-7
  10. Krzykawski, M.P., Krzykawska, R., Paw, M. Czyż J, Marcinkiewicz J. A novel in vitro model of metastasis supporting passive shedding hypothesis from murine pancreatic cancer Panc-02. Cytotechnology 71, 989–1002 (2019). https://doi.org/10.1007/s10616-019-00341-2
  11. Paw M*, Wnuk D*, Kadziołka D, Sęk A, Lasota S, Czyż J, Madeja Z, Michalik M (2018) Fenofibrate reduces the asthma-related fibroblast-to-myofibroblast transition by TGF-β/Smad2/3 signaling attenuation and connexin 43-dependent phenotype destabilization. Int. J. Mol. Sci. 19. https://doi.org/10.3390/ijms19092571, *równorzędne współautorstwo 
  12. Michalik M, Wójcik-Pszczoła K, Paw M, Wnuk D, Koczurkiewicz P, Sanak M, Pękala E, Madeja Z (2018) Fibroblast-to-myofibroblast transition in bronchial asthma. Cell. Mol. Life Sci. 75:3943–3961. https://doi.org/10.1007/s00018-018-2899-4
  13. Paw M, Borek I, Wnuk D, Ryszawy D, Piwowarczyk K, Kmiotek K, Wojcik-Pszczoła KA, Pierzchalska M, Madeja Z, Sanak M, Błyszczuk P, Michalik M, Czyz J (2017) Connexin43 controls the myofibroblastic differentiation of bronchial fibroblasts from patients with asthma. Am. J. Respir. Cell Mol. Biol. 57:100–110. https://doi.org/10.1165/rcmb.2015-0255OC
  14. Piwowarczyk K., Paw M., Ryszawy D., Rutkowska-Zapała M., Madeja Z., Siedlar M., Czyż J. Connexin43high prostate cancer cells induce endothelial connexin43 up-regulation through the activation of intercellular ERK1/2-dependent signaling axis. Eur J Cell Biol. 2017; https://doi.org/10.1016/j.ejcb.2017.03.012.
  15. Czyż J., Piwowarczyk K., Paw M., Luty M., Wróbel T., Catapano J., Madeja Z., Ryszawy D. Connexin-dependent intercellular stress signaling in tissue homeostasis and tumor development. Acta Biochim Pol 2017; https://doi.org/10.18388/abp.2017_1592
  16. Galanty A, Koczurkiewicz P, Wnuk D, Paw M, Karnas E, Podolak I, Węgrzyn M, Borusiewicz M, Madeja Z, Czyż J, Michalik M (2017) Usnic acid and atranorin exert selective cytostatic and anti-invasive effects on human prostate and melanoma cancer cells. Toxicol. Vitr. 40:161–169. https://doi.org/10.1016/j.tiv.2017.01.008
  17. Luty M, Kwiecień E, Firlej M, Łabędź-Masłowska A, Paw M, Madeja Z, Czyż J. Curcumin augments the cytostatic and anti-invasive effects of mitoxantrone on carcinosarcoma cells in vitro. Acta Biochim Pol. 2016;63(3):397-401. doi: 10.18388/abp.2016_1314.
  18. Piwowarczyk K., Wybieralska E., Baran J., Borowczyk J., Rybak P., Kosińska M., Włodarczyk A.J., Michalik M., Siedlar M., Madeja Z., Dobrucki J., Reiss K., Czyż J. Fenofibrate enhances barier junction of endothelial continuum within the metastatic niche of prostate cancer cells. Expert Opin Ther Targets 2014; 12:1-14. https://doi.org/10.1517/14728222.2014.981153
  19. Michalik M, Soczek E, Kosińska M, Rak M, Wójcik KA, Lasota S, Pierzchalska M, Czyż J, Madeja Z. (2013). Lovastatin-induced decrease of intracellular cholesterol level attenuates fibroblast-to-myofibroblast transition in bronchial fibroblasts derived from asthmatic patients. Eur J Pharmacol, 704(1-3):23-32. https://doi.org/10.1016/j.ejphar.2013.02.023

Patenty i zgłoszenia patentowe:

Zgłoszenia patentowe:

Sposób otrzymywania pęcherzyków zewnątrzkomórkowych (EVs) pochodzących z indukowanych pluripotencjalnych komórek macierzystych (iPSC) oraz ich zastosowanie. - współautor (P.443827); Zgłoszenie międzynarodowe PCT - PCT/PL2024/050013. 

Projekty naukowe:

Kierownik:

  1. Miniatura3 (2019/03/X/NZ3/01801), Narodowe Centrum Nauki: "Rola deacetylaz histonowych w epigenetycznej regulacji indukowanych przez TGF-β1 przejść fenotypowych ludzkich fibroblastów oskrzelowych w miofibroblasty w astmie". Okres realizacji: 12.2019 – 12.2020.
  2. Projekt dla Młodych Naukowców w ramach dotacji MNiSW 2021, Wydział Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii UJ: "Powiązania pomiędzy ekspresją i funkcją Cx43 a aktywnością przeciw-zwłóknieniowego szlaku białek Smad1/5/9 w przejściach fenotypowych fibroblastów oskrzelowych w miofibroblasty obserwowanych w astmie". Okres realizacji: 2021-2022
  3. Projekt dla Młodych Naukowców w ramach dotacji MNiSW 2018, Wydział Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii UJ: "Mechanizmy działania fenofibratu na przejścia fenotypowe fibroblastów oskrzelowych w miofibroblasty towarzyszące rozwojowi astmy"Okres realizacji: 2018-2020
  4. Projekt dla Młodych Naukowców w ramach dotacji MNiSW 2015, Wydział Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii UJ: "Rola mikrofragmentów komórkowych w regulacji różnicowania fibroblastów w miofibroblasty w czasie rozwoju astmy oskrzelowej”; Okres realizacji: 2015-2016
  5. Projekt dla Młodych Naukowców w ramach dotacji MNiSW 2014, Wydział Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii UJ:„Oddziaływania między TGF-β1 i Cx43 w rozwoju astmy oskrzelowej”Okres realizacji: 2014-2015

Główny wykonawca:

  1. OPUS (NCN/2015/17/B/NZ3/02248), Narodowe Centrum Nauki – kierownik: dr hab. Marta Michalik, prof. UJ: Fenotypowe przejścia fibroblastów oskrzelowych w miofibroblasty – rola zróżnicowanej aktywacji szlaku TGF-beta/Smad w komórkach pochodzących od astmatyków i osób niechorujących na astmę oskrzelową – badania in vitro w modelu 2D, 3D i EMTU. Okres realizacji: 06.2016 – 12.2019. Post-doc.
  2. ARTHEC Sp. z o.o. - badania zlecone: „Optymalizacja i walidacja procesu otrzymywania fragmentu tkanki chrzęstnej, uzyskanej na drodze kombinowanej hodowli fragmentów tkanki i chondrocytów”. Okres realizacji: 02.2020-03.2022, kierownik w UJ: prof. dr hab. Justyna Drukała.

Wykonawca:

  1. SONATA NCN 2016/23/D/NZ3/01310; kierownik projektu: dr Sylwia Bobis-Wozowicz; “Wpływ hipoksji na charakterystykę molekularną oraz potencjał biologiczny, w tym zdolność do regeneracji serca, pęcherzyków zewnątrzkomórkowych wydzielanych przez ludzkie indukowane pluripotencjalne komórki macierzyste.” Okres realizacji: 2019-2021.
  2. HOMING PLUS/2013-7/3; kierownik projektu: dr Sylwia Bobis-Wozowicz; „Stem cell-derieved microvesicles as carriers of designer nucleases for genome editing”; Fundacja na rzecz Nauki Polskiej. Okres realizacji: 2013-2015.
  3. OPUS NCN 2011/01/B/NZ3/00004; kierownik projektu: dr hab. Jarosław Czyż; Analizy interakcji między komórkami raka prostaty i układu odpornościowego a śródbłonkiem w obrębie "niszy metastatycznej". Okres realizacji: 2011-2014.